Technische avond bij Flevo Bike in Dronten.
Weet u wat een torentandwiel is, of een hoofdas, of satellieten? Nee, niet die dingen in de lucht. Wij wisten het ook niet, maar nu wel. Het heeft allemaal te maken met de versnellingsbak en de overdrive van onze geliefde klassieker.
Versnellingsbakken en overdrives, dat was het thema van de technische avond van Regio Oost op 23 november 2011 bij Flevobike in Dronten. Het was nog even spannend hoeveel deelnemers er zouden komen door de dichte mist. Toen we aankwamen, was het nog rustig, maar de koffie stond klaar en het was binnen al lekker warm en gezellig. Uiteindelijk kwamen 22 van de aangemelde deelnemers ook opdagen, slechts een paar afzeggingen. Eén aanwezige had zelfs dikke mist met minder dan 40 meter zicht moeten trotseren. Dat zegt wel iets over de betrokkenheid van onze leden!
Terwijl vrienden en bekenden al even bijpraten, legt onze spreker van vanavond, de heer Kok ("zeg maar Fred") verschillende versnellingsbakken, overdrives en de nodige onderdelen neer. Dat trekt al meteen de aandacht. Op een rustige en humorvolle manier laat hij ons kennismaken met het binnenste van de versnellingsbak en de overdrive. Nu weten we dat een torentandwiel onder in de bak zit en zorgt voor de verschillende overbrengingsverhoudingen. En de hoofdas is de as waar de tegenover liggende tandwielen op zitten, die dus in die van het torentandwiel grijpen. En satellieten? Dat zijn kleine tandwieltjes die samen zorgen voor de overbrenging in de overdrive.
Fred legt ons uit welke problemen je kunt hebben met een oude versnellingsbak en wat er allemaal nodig is om hem te reviseren. Hij is dat ooit voor zichzelf gaan doen en dat ging zo goed dat men hem steeds vaker vroeg om versnellingsbakken te reviseren. Nu is het rustiger, maar hij is het vak duidelijk niet verleerd. We kunnen hier uiteraard niet alles vertellen wat we hebben gehoord, maar een paar dingen pakken we er uit. Als een versnellingsbak lekt, moeten er nieuwe pakkingen in. Denk nu niet dat je de bakdelen even iets los kunt maken en dan bijvoorbeeld vloeibare pakking er tussen kan doen. Als je dat doet, vallen bepaalde kleine onderdeeltjes van hun plaats en werkt het niet meer goed. Je zult de bak toch helemaal uit elkaar moeten halen. De overdrive werkt met behulp van oliedruk die wordt opgewekt door een pompje aangedreven door de as van de versnellingsbak. Om genoeg druk te krijgen moet die as voldoende toeren maken. Bij een Amazon Combi, een GT of een 1800 gebeurt dat vanzelf vanaf een snelheid van ongeveer 80 km. De 'gewone' Amazon heeft een andere achteras waardoor de motor minder toeren maakt bij dezelfde snelheid. Veel Ama's hebben later een overdrive ingebouwd. Om toch voldoende druk te krijgen moeten zij dus bij een hogere snelheid hun overdrive pas inschakelen. Zorg in ieder geval dat je motor minimaal 2800 toeren draait met ingeschakelde overdrive. Bij minder heb je kans op inwendige slip en daarmee slijtage. En dan het eeuwige discussiepunt van de olie die in de overdrive moet. Fred heeft goede ervaringen met gewone 20W50 olie. En hij heeft gemerkt dat overdrives gevuld met echte versnellingsbakolie (u weet wel, die zo stinkt) vaker stuk gingen. Meer wilde hij er niet over zeggen.
Al met al was het een zeer boeiende avond. We zullen niet zeggen dat we nu precies weten hoe we de versnellingsbak moeten reviseren, maar we hebben wel meer inzicht in hoe het werkt, en vooral ook wanneer we een expert moeten raadplegen. Fred Kok, bijvoorbeeld...
Onze hartelijke dank aan Fred Kok voor zijn boeiende uitleg, en aan Arjan Vrielink voor de gastvrijheid bij Flevobike.
Regio Oost.
