Het is inmiddels een goede traditie geworden om het jaar van Regio Oost af te sluiten met iets dat niet meteen met auto's te maken heeft. Deze keer heeft het iets te maken met communicatie en radio: we zijn te gast bij het voormalige zendstation van Radio Kootwijk.
Het is even zoeken waar Radio Kootwijk zich bevindt. In ieder geval niet, zoals je zou denken, bij het dorpje Kootwijk, maar ver afgelegen in de bossen en de heide. Een lange weg door het bos, dan ineens een paar huizen, en dan een lange oprijlaan die uitkomt op de heide. En daar ligt het dan, majestueus als een kathedraal: het voormalige zendgebouw van Radio Kootwijk. Als we het zo zien, dan is de bijnaam "De Kathedraal" inderdaad heel passend, een groot, bijna wit, gebouw met een soort koepeldak en toren, midden in de heide gelegen en met een lange oprijlaan er naar toe. We kunnen niet wachten om het te gaan bekijken. Maar wachten zullen we toch wel even moeten als we onze trouwe Volvo hebben geparkeerd. Geen probleem, want er zijn alweer genoeg bekenden om mee bij te praten. En dan komen de twee vrijwilligers die als gids van Staatsbosbeheer ons zullen rondleiden. We gaan in twee groepen op pad. Op de oprijlaan, met goed zicht op het gebouw krijgen we de eerste informatie. Het gebouw is bedoeld geweest voor de lange golf radio-verbinding met Nederlands Indië. Die was heel belangrijk in die tijd, er was met onze kolonie alleen communicatie mogelijk per brief en telegraaf en daar moest deze radioverbinding verandering in brengen.
Maar allereerst het gebouw zelf. De gids vertelt dat het ontworpen is met het beeld van een sfinx voor ogen, de mythologische 'kat' die we kennen van de oude Egyptenaren. En als je goed kijkt, dan klopt dat beeld wel: het hoofdgebouw als het lichaam, de toren als een soort kop, en de twee gebouwtjes voor het gebouw als poten. Bovendien is alles bewust symmetrisch gehouden, dat zullen we later binnen ook nog zien.
Als we verder naar het gebouw lopen, vertelt onze gids verder over de radioverbinding. In 1929 is zover, dan spreekt koningin Emma de historische woorden: "Hallo Bandoeng, hier Den Haag." Enige jaren later wordt de verbinding overgenomen door korte golf zenders die veel kleiner zijn en veel minder energie gebruiken. Inmiddels is het gebouw sedert een aantal jaren niet meer in gebruik als zendstation. Het is overgedragen aan Staatsbosbeheer met de opdracht er een goede alternatieve bestemming voor te vinden. Dat lukt heel aardig, al is er nog veel onderhoud en restauratie nodig voor het gebouw en de verschillende bijgebouwen en installaties. Zo heeft het zendstation o.a. eigen waterpompen en een watertoren.
Inmiddels zijn we bij het gebouw zelf aangekomen en worden we in een van de voorliggende gebouwtjes (een van de 'poten' van de sfinx) onthaald op koffie, koek, en een videopresentatie. Daar leren we nog meer over de zender, onder meer dat er een cirkel nodig was van zes zendmasten, die liefst 212 meter hoog waren! De energie die daarin werd opgewekt was zo sterk dat een mens het binnen die cirkel niet zou overleven. Daarom was het terrein hermetisch afgesloten. Nu alle zendinstallaties weg zijn, en de masten afgebroken, is het terrein vrijgegeven voor wandelaars en fietsers.
We lopen het gebouw in en dan komen we in de zenderzaal: een enorme grote nu lege hal waar de zenders hebben gestaan. Het valt op dat alles in die tijd nog zo mooi werd aangelegd. Bijvoorbeeld de vloer is geheel betegeld met een steeds terugkerend motief. Op één plek klopt dat motief niet. Een foutje van de bouwers? Nee, bewust gedaan als een soort handtekening van de ontwerper.
De zaal is nu in gebruik voor theater en muziek voorstellingen. We lopen een paar trappen op en komen bij de toren. Hier hebben we een prachtig uitzicht over de omliggende heide en de ondergaande zon.
Tenslotte maken we nog een uitstapje naar de waterpomp en de inmiddels gerestaureerde watertoren. Ooit bedoeld voor voldoende koelwater van de zenders dient het nu voor het drinkwater en bluswater voor een eventuele heidebrand. Als afsluiting lopen we nog in het halfdonker een stukje over de heide naar een plek waar ooit nog een sterrenwacht- radiotelescoop heeft gestaan. Er is niets meer van te vinden, behalve een informatie bord.
En dan is het tijd om te vertrekken naar de plaats waar we zullen eten. We krijgen een routebeschrijving en rijden door de donkere bossen richting Beekbergen naar "Het ei van Columbus". De open haard brandt, en we nestelen ons met een drankje in afwachting van het warm en koud buffet. Dat blijkt zeer verzorgd: van verschillende soorten salades tot warm vlees in diverse soorten. Dat het in de smaak valt is goed te merken, sommige deelnemers gaan zelfs een paar keer terug om nog wat te halen. Maar daarmee is het nog niet afgelopen. Er volgt nog een ijsbuffet met heerlijk roomijs, stijfgeklopte slagroom, en warme kersen. Zie daar maar eens matig van te eten! Heerlijk!
Na gezellig napraten en een afsluitend woord van Klaas Veneberg gaan we weer naar huis onder het motto: "verzadigd en verkwikt, en aanmerkelijk aangedikt!"
Een geweldige afsluiting van het jaar, hartelijk dank aan Eddy Slootman voor de organisatie.
